Artikeloverzicht

Piratengroep leert kinderen aangedane arm weer gebruiken

Veel kinderen met een aangeboren hersenbeschadiging gebruiken hun linker- of rechterarm en -hand minder vaak en minder goed. Om deze kinderen op een speelse manier te stimuleren hun aangedane arm te gebruiken, introduceerde de Sint Maartenskliniek Nijmegen al in 2006 de Piratengroep.

Pauline Aarts, onderzoeker en hoofd van de afdeling peuterrevalidatie van de Sint Maartenskliniek, is bedenkster van de Piratengroep: “Het gedwongen leren gebruiken (forced use) van een minder goed functionerende arm en hand kan heel vervelend zijn voor kinderen. Door het op speelse wijze te doen, in de vorm van een gewonde piraat, neemt de kans op succes toe.” Aarts promoveerde op haar onderzoek waaruit blijkt dat deelname aan de Piratengroep betere resultaten oplevert dan de reguliere behandeling.

‘Gewond’

Het Piratengroepprogramma duurt acht weken. Tijdens het programma komen kinderen in de leeftijd van tweeënhalf tot acht jaar drie middagen per week naar de Sint Maartenskliniek. Daar spelen ze dat ze piraat zijn en gewond zijn geraakt aan hun ‘goede’ arm. Deze arm moet daarom in een mitella. Door spel en oefeningen leren ze spelenderwijs hun aangedane arm beter te gebruiken. Ook thuis oefenen de kinderen met hun aangedane arm in de mitella.

Onderzoek naar resultaten

Vanaf de introductie van de Piratengroep in 2006 deed Aarts onderzoek naar de effectiviteit van dit behandelprogramma, met wetenschappelijke ondersteuning van prof. dr. Sander Geurts van de afdeling Revalidatie van het Radboudumc. Tijdens het onderzoek zijn 50 kinderen gevolgd: 28 kinderen in de Piratengroep en 22 in een controlegroep waarbij geen sprake was van geforceerd gebruik van de aangedane hand. De onderzoeksresultaten laten zien dat kinderen uit de Piratengroep na afloop van de behandeling hun aangedane hand meer en beter gebruiken dan kinderen uit de controlegroep, die een reguliere behandeling met een gelijke intensiteit van stimulatie ontvingen.

Verspreiding door Nederland

Tijdens een bijeenkomst in 2012 in de Sint Maartenskliniek in Nijmegen is het startsein gegeven om het zogenoemde Piratenconcept te verspreiden door kinderrevalidatiecentra in het hele land. De bijeenkomst markeerde de start van een opleidingstraject voor 12 revalidatiecentra. Daarmee komt deze unieke behandeling binnen bereik voor alle patiëntjes in Nederland.