Tien vragen over het effect van gezond leven op ontstekingsreuma

Is het goed om (veel) te bewegen als je ontstekingsreuma hebt?

Den Broeder: “Ja, bewegen vermindert de reumaontsteking zelfs wat en verbetert ook de conditie. Het RAPIT-onderzoek (RA patiënten in training) laat dit zien. Bewegen met ontsteking is in principe ook veilig. Alleen als gewrichten ernstig ontstoken zijn, blijkt er bij veel belasting iets meer kans op schade.”

Welke sporten zijn dan het meest geschikt?

Den Broeder: “Alle vormen van bewegen zijn goed, zolang er maar niet een te zware belasting van de gewrichten plaatsvindt. Dus fietsen, zwemmen en wandelen zijn prima. Voetballen met een dikke knie is natuurlijk niet verstandig. Het is verstandig om het bewegen goed te verdelen over de week, maar dat geldt eigenlijk voor iedereen.”

Hebben mensen met ontstekingsreuma meer rust nodig?

Den Broeder: “Nee, maar mensen met ontstekingsreuma bewegen wel vaak minder dan ‘gezonde mensen’. Terwijl juist is aangetoond dat meer bewegen leidt tot een rustigere ziekte, betere conditie en minder moeheid. Dus ook al ervaren reumapatiënten gemiddeld wat meer vermoeidheid, het is niet aangetoond dat ze baat hebben bij meer slapen of rusten. Alleen als de ziekte zeer actief is of als er sprake is van een echte reuma-aanval, kan meer rust nemen wel zinnig zijn.”

Wat is eigenlijk een gezond gewicht?

Den Broeder: “Een gezond gewicht is een Body Mass Index (BMI) tussen de 20 en 25. Dit is je gewicht gedeeld door lengte maal lengte. Voor iemand van 1.70 meter betekent dit dat een gewicht tussen de 58 en 72 kg gezond is. Deze waarde geldt ook voor patiënten met ontstekingsreuma. Een hoger gewicht geeft meer kans op hart- en vaatziekten, een grotere belasting van de gewrichten en ook meer kans op artrose.”

Is er een specifiek dieet bij ontstekingsreuma?

Den Broeder: “Nee, je houden aan de richtlijn gezonde voeding in Nederland is voldoende. Er zijn geen diëten die ontstekingsreuma voorkomen of de ziekte rustiger maken. Er zijn enkele onderzoeken die laten zien dat veel gebruik van koffie (meer dan vier koppen per dag) meer kans op reumatoïde artritis geeft, maar andere onderzoeken vinden dit weer niet.”

Heeft visolie effect op ontstekingsreuma?

Den Broeder: “Visolie is getest in enkele kleinere klinische onderzoeken bij patiënten met reumatoïde artritis. Een meetbaar maar bescheiden effect werd gezien op de ziekteactiviteit op korte termijn. Voor de andere ziektebeelden van ontstekingsreuma zijn geen gegevens bekend. Overigens is productie van visolie heel belastend voor het milieu, nog een reden om daar terughoudend mee om te gaan.”

Verhoogt roken de kans op ontstekingsreuma?

Den Broeder: “Jazeker. Roken is, voor zover op dit moment bekend, naast genetische aanleg de belangrijkste oorzaak van reumatoïde artritis. Voor andere reumatische aandoeningen is dat veel minder duidelijk. Ongeveer een derde van reumatoïde artritis zou worden voorkomen als er niet meer wordt gerookt. Ook als mensen al reumatoïde artritis hebben, is het verstandig om met roken te stoppen. Door het roken is medicatie zoals methotrexaat en infliximab aangetoond minder effectief. Bovendien geeft roken meer kans op reumaknobbels (reumanoduli). Ten slotte verhoogt roken ook de kans op hart- en vaatziekten, en deze kans is bij reumatoïde artritis al duidelijk verhoogd. Stoppen dus! Indien nodig met hulp van uw huisarts of STIVORO.”

En wat is de invloed van alcohol?

Den Broeder: “Alleen voor jicht, een bepaalde vorm van reuma, is duidelijk aangetoond dat meer alcoholgebruik leidt tot meer en ernstigere aanvallen van gewrichtsontsteking. Voor andere reumaontstekingsziekten is dat minder duidelijk. Wel gaat alcoholgebruik soms niet goed samen met de reumamedicijnen, omdat beide door de lever moeten worden afgebroken. Het is dus belangrijk om daar goed op te letten.”

Moet je bij ontstekingsreuma rekening houden met stress?

Den Broeder: “Ja, stress geeft meer activiteit van de reuma. Onderzoek, onder andere ook uitgevoerd in de Sint Maartenskliniek, heeft laten zien dat stressvolle gebeurtenissen leiden tot een gemiddeld hogere ziekteactiviteit. Probeer dan ook stress te voorkomen of er goed mee om te gaan als je ontstekingsreuma hebt!”

Is het goed om de griepprik te nemen als je ontstekingsreuma hebt?

Den Broeder: “Ja, dat is verstandig. Griep is een vervelende ziekte die soms kan leiden tot bijvoorbeeld longontsteking. In Nederland krijgen alle mensen boven de zestig jaar, en ook alle mensen die een chronische aandoening hebben, zoals diabetes of reuma het advies om zich te laten vaccineren. De vaccins zijn bovendien veilig en effectief, ook als iemand reumaremmers gebruikt.”