Decubitus en vochtletsel zijn allebei huidproblemen die ontstaan door externe factoren. Ze verschillen wel in oorzaak, uiterlijk en behandeling. Hieronder een overzicht van de belangrijkste verschillen:
1. Oorzaak
Decubitus (doorligwonden): Ontstaat door druk, wrijving en/of schuifkrachten op de huid en het onderliggende weefsel. De bloedtoevoer naar een bepaald gebied wordt afgesloten. Dat veroorzaakt weefselschade. Komt vaak voor op plekken waar bot dicht onder de huid ligt. Zoals de stuit, de hielen of de zitknobbels.
Vochtletsel (incontinentie-geassocieerde dermatitis): Wordt veroorzaakt door langdurig contact met vocht, zoals urine, ontlasting, zweet of wondvocht. Het vocht maakt de huid week, waardoor deze makkelijker beschadigd raakt. Komt vaak voor in huidplooien, de liezen, het perineum of de bilnaad.
2. Uiterlijk
Decubitus: Begint vaak als een rode, niet-wegdrukbare plek op de huid (categorie 1). Bij verergering ontstaan diepe wonden, soms met zwarte korsten (necrose) of blootliggend weefsel (categorie 3 of 4). De randen van de wond zijn scherp begrensd.
Vochtletsel: De huid is rood, geïrriteerd en kan pijnlijk aanvoelen. Vaak is de roodheid egaal verspreid, zonder scherpe randen. De huid kan blaren, erosies (oppervlakkige beschadigingen) of zelfs open wonden vertonen. Meestal symmetrisch en op plekken die in contact staan met vocht.
3. Pijn
Decubitus: Kan pijnlijk zijn, vooral bij oppervlakkige decubitus. Bij diepe decubitus (categorie 3 of 4) kan de pijn minder zijn als zenuwen zijn beschadigd.
Vochtletsel: Gaat vaak gepaard met een branderig of prikkelend gevoel, omdat de huid geïrriteerd is door het vocht.
4. Behandeling
Decubitus:
- Druk verlichten - Wissel regelmatig van houding, gebruik speciale kussens of matrassen.
- Wondzorg - Professionele zorg voor het schoonmaken en beschermen van de wond.
- Voeding - Goede voeding met voldoende eiwitten en vitamines om genezing te bevorderen.
Vochtletsel:
- Vocht vermijden - Houd de huid droog door regelmatig het incontinentiemateriaal te verschonen.
- Huidbescherming - Gebruik barrièrecrèmes of -sprays om de huid te beschermen tegen vocht.
- Reiniging - Zacht reinigen van de huid met een pH-neutrale zeep en lauw water.
Belangrijkste verschil:
Decubitus wordt veroorzaakt door druk en wrijving, terwijl vochtletsel ontstaat door langdurige blootstelling aan vocht. Voor beide aandoeningen is een andere aanpak nodig. Het is dus belangrijk om ze goed te herkennen en correct te behandelen. Als u twijfelt, neem dan contact op met een zorgverlener.
< Terug